قم را قم نامیدند زیرا اهل آن با قائم آل محمد (ع) جمع می شوند و با او قیام می کنند و بر او استقامت و پایداری می ورزند و او را یاری و نصرت می کنند.

مرحوم حاج شیخ عباس قمی مؤلف مفاتیح الجنان در کتاب سفینة البحار (ج7، ذیل حرف ق) به نکاتی پیرامون قم و ویژگی های آن پرداخته و به روایاتی اشاره کرده است که به امن بودن این منطقه توجه شده است.از امام صادق(ع) روایت شده است: اگر مصیبت بر شما وارد شد بر شما باد به قم که آنجا مأمن فاطمیون است.
شاید ویژگی های ذیل باعث شده است که شهر مقدس قم دارای چنین جایگاهی باشد:
الف. مدفن کریمه اهل بیت حضرت فاطمه معصومه (س)؛
ب. مدفن بسیاری از علما و فقها و اولیای بزرگ الهی؛
ج. لقب قم از پیامبر گرامی(ص) أخذ شده است که در شب معراج با دیدن شیطان در این سرزمین با لفظ قم او را از اینجا راند.
د. شهر اهل بیت می باشد با توجه به ولایت مداری مردم این سرزمین از امام صادق(ع) نقل شده است: برای ما اهل بیت حرمی است که آن شهر قم است. (سفینة البحار).
هـ . قم مرکز علم اهل بیت و صدور آن به عالم است. از امام صادق (ع) نقل شده است: به زودی کوفه از مؤمنین خالی می شود و جمع می شود (مخفی می شود) علم از آن همانگونه که مار در سوراخ خود مخفی می شود، سپس ظاهر می شود علم به شهری که به آن قم می گویند و می گردد معدن علم و فضل.(سفینة البحار).
و. اهالی قم هنگام ظهور، همراهان و یاوران امام مهدی (ع) هستند. از امام صادق(ع) نقل شده است: قم را قم نامیدند زیرا اهل آن با قائم آل محمد (ع) جمع می شوند و با او قیام می کنند و بر او استفامت و پایداری می ورزند و او را یاری و نصرت می کنند. (سفینة البحار).
ز. یکی از درهای بهشت برای اهل قم است. از امام رضا(ع) نقل شده است: برای بهشت هشت در است و یکی از آنها برای اهل قم است، پس خوشا به حال آنها، پس خوشا به حال آنها، پس خوشا به حال آنها.
  هر چند همه ویژگی ها در جای خود بسیار مهم و ارزشمند است اما نکته پنجم جایگاه خاصی دارد، زیرا منادی کامل و واقعی دین اسلام در دوران سخت و سنگین غیبت و صدور آن به جهان و آشنا کردن مردم با حقیقت دین، حوزه علمیه قم است و خداوند و امام عصر(ع) این ندا و دعوتگر را رها نمی کند. با صدور دین و معارف مهدویت است که مردم آمادگی بیشتر برای ظهور پیدا می کنند.