دنیا و آخرت ازجهاتی شبیه هم هستند تاجایی که آخرت را تا حدی می توان نمونه تکامل یافته دنیا دانست. چنانچه هر دو محل زندگی انسان و نشو و نمای اوست و بسیاری از قوانین و مقررات که ازحکم بدیهی عقل سرچشمه می گیرد در هر دو مشترک است. اما بین این دو عالم تفاوتهای عمیق نیز وجود دارد. در این مطلب به برخی از تفاوتهای موجود اشاره می کنیم:
1- ثبات وتغییر: حرکت وتغییروتحول جزء ذات ماده وطبیعت است. آنچه دراین عالم است همواره درحال دگرگونی می باشد. انسان ازنطفه ای به وجود می آید، دررحم پیوسته درحال دگرگونی است، کودک متولد می شود، سپس جوان وکامل شده وبه پیری می رسد وپس ازآن می میرد. دراین جهان نوها کهنه شده وکهنه ها ازبین می رود. اما آخرت چنین نیست؛ آنجا دار قرار است. نه پیری وجود دارد ونه کهنگی، نه زوال ونه فنا، بلکه داربقا وخانه ثبات است.
قرآن می فرماید:« درآنجا نه گرمایی است ونه سرمایی1» « بهشتیان نه درآنجا آفتاب سوزانی می بینند ونه سرمایی را، بلکه آرامش است وقرار2»
2- حیات واقعی وحیات ناخالص: زندگی دنیا آمیخته با مرگ است، بنابراین ناخالص است وبه تعبیرقرآن بازیچه ای بیش نیست.« این زندگی دنیا جز لهو وبازیچه چیزدیگری نیست. درحالیکه مسلما خانه آخرت سراسرحیات است اگر می دانستند.3»
دردنیا جمادات تبدیل به نبات می شوند ونبات حیوان می شود وسرانجام حیوان مجددا تبدیل به جماد می شود. این آمیختگی مرگ وزندگی پیوسته ادامه می یابد درحالیکه آخرت یکپارچه حیات است. نه تنها جاندارن درآنجا حیات دارند که زمین وسنگ وچوب و اعضا وجوارح انسان ودرختان و.... همگی دارای حیات، بلکه بالاتر دارای شعور می باشند.4
درروایات آمده است که « مرگ را به صورت یک قوچ وارد صحرای محشر می کنند وآن را درحضور اهل محشرذبح می کنند وخطاب به اهل محشرمی گویند: ببینید مرگ مرد وازاین پس مرگی وجود ندارد؛ نه دربهشت ونه درجهنم. همگی حیات جاودانه خواهید داشت. درآخرت اصولا ازفرسودگی وبیماری وپیری خبری نیست که به دنبال آن مرگ باشد.»
3- عمل وحساب: امروز فصل عمل وتلاش وکاشتن است وفردا فصل بهره برداری و آسایش وبرداشت محصول است. این مطلب درسخن زیبایی ازامیرالمؤمنین علیه السلام اینگونه آمده است:« مسلما امروز، روز عمل است وحسابی درکار نیست وفردا روز حساب است وعملی درکار نیست.5»
4- سرنوشت مشترک وسرنوشت اختصاصی: مسئولیتها وسرنوشت های انسانها دردنیا تا حدی به هم مربوط است.مجموعه جامعه همانند پیکری واحد است که اگرعضوی ازآن دچارمشکل شود بقیه اعضا ازآن متأثرمی شود. پیامبراکرم به همین مسئولیت مشترک اشاره دارد و می فرماید:« همگی شما شبان هستید وهمگی شما مسئول رعیت خود.»
هرکس مسئول کارخود وهرکس بارخود را بردوش می کشد وهیچکس باروگناه دیگری را به دوش نمی گیرد. قرآن می فرماید:« مجرمین با چهره هایشان شناخته می شوند.6»
5- محدودیت و عدم محدودیت: دردنیا همه چیز محدود است؛ ثروتها، قدرتها، نعمتها و... ولی درآخرت محدودیتی درکارنیست. هم عذاب ورنجها حدی ندارد وهم نعمتها وبرخورداریها.درآخرت هرمؤمنی هرچه بخواهد دراختیار دارد.قرآن می فرماید:« برای آنها هرچه بخواهند نزد پروردگارشان فراهم است و این فضل بزرگی است 7»
و درجای دیگر می فرماید:« هرچه بخواهند دربهشت برای آنها هست ونزد ما اضافه ای نیز هست ونگاه کنید.8»
پی نوشت:
1- انسان:13
2- مؤمن: 39
3- عنکبوت: 64
4- زمر:69 ، ابراهیم:48 ، یس: 65 ، فصلت:21
5- نهج البلاغه، خطبه 42
6- الرحمان: 41
7- شوری: 22
8- زمر: 34
تاریخ : پنج شنبه 90/9/24 | 9:50 صبح | نویسنده : | نظرات ()